Y Cynghorydd Sean Aspey o Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr

Roedd adroddiad yr Ombwdsmon yn ymwneud â chwyn bod y Cynghorydd Sean Aspey wedi torri’r Cod Ymddygiad. Honnwyd bod yr Aelod wedi defnyddio ei safbwynt yn amhriodol mewn perthynas ag ymdrechion codi arian i wrthwynebu cynlluniau gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder i ystyried defnyddio gwesty ym Mhorthcawl i gartrefu Canolfan Breswyl i Ferched Cymru.

Canfu’r ymchwiliad, er ei bod yn bosibl bod bwriadau’r Aelod yn ystyrlon, gwnaeth ddarparu gwybodaeth gamarweiniol i drigolion pan ofynnwyd iddynt roi arian i gronfa nad oedd yn angenrheidiol, ac na allent adalw eu harian ohoni pe bai’r sefyllfa gyfreithiol a ragwelwyd. ni chymerodd camau gweithredu. Nid oedd unrhyw gais cynllunio wedi’i gyflwyno mewn gwirionedd felly nid oedd cais cynllunio i’w herio bryd hynny. Dylai’r Aelod fod wedi gwybod nad oedd y wybodaeth yn gywir. Roedd yr Ombwdsmon felly o’r farn bod ymddygiad yr Aelod yn golygu y gallai fod yn gyfystyr â thorri paragraff 6(1)(a) o’r Cod Ymddygiad.

Daeth Pwyllgor Safonau Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr i’r casgliad bod y Cynghorydd Sean Aspey wedi torri paragraff 6(1)(a) o’r Cod Ymddygiad drwy roi gwybodaeth gamarweiniol ac anghywir i drigolion am gynlluniau’r Weinyddiaeth Gyfiawnder ar gyfer y gwesty. Yn unol â hynny, penderfynodd y Pwyllgor Safonau y dylid atal yr Aelod am 3 mis.

Gan mai pwrpas y fframwaith safonau moesegol yng Nghymru yw hyrwyddo safonau uchel i gynghorwyr a chynnal hyder y cyhoedd mewn democratiaeth leol, croesawodd yr Ombwdsmon y penderfyniad i wahardd y Cynghorydd a diolchodd i aelodau’r Pwyllgor Safonau am ystyried yr achos yn ofalus.

Nodiadau 

Mae’r Ddeddf Llywodraeth Leol 2000 yn rhoi pwerau statudol i ni ymchwilio i honiadau bod aelodau o awdurdodau lleol yng Nghymru wedi torri eu Cod Ymddygiad. Bwriad y Cod Ymddygiad ar gyfer aelodau etholedig yw cynnal safonau uchel mewn bywyd cyhoeddus ac mae’n cynnwys y gofyniad na ddylai aelodau etholedig ddwyn anfri ar eu hawdurdod na’u swydd fel cynghorydd.

Pan fydd ein hymchwiliad yn canfod bod y dystiolaeth yn awgrymu bod aelod wedi torri’r Cod Ymddygiad a bod angen cymryd camau pellach er budd y cyhoedd, gallwn gyfeirio’r mater naill ai at Banel Dyfarnu Cymru neu at Bwyllgor Safonau lleol i’w ystyried.

Pan fydd Panel Dyfarnu Cymru yn penderfynu bod aelod wedi torri’r Cod Ymddygiad, gall atal aelod o’i swydd am hyd at 12 mis neu anghymhwyso’r aelod rhag dal swydd am hyd at 5 mlynedd.

Pan fydd Pwyllgor Safonau yn penderfynu bod aelod wedi torri’r Cod Ymddygiad, gall atal aelod o’i swydd am hyd at 6 mis neu roi cerydd i’r aelod.  Pan na fydd aelod sy’n destun atgyfeiriad i bwyllgor safonau bellach yn dal swydd fel aelod, dim ond ceryddu’r aelod gall y Pwyllgor Safonau ei wneud.