Derbyniodd swyddfa’r Ombwdsmon gŵyn bod cyn aelod (“y Cyn Aelod”) o Gyngor Cymuned Llanarmon (“y Cyngor”) wedi torri’r Cod Ymddygiad. Honnwyd bod y Cyn-Aelod wedi rhoi gwybodaeth ffug i Archwilio Cymru.
Ystyriodd yr ymchwiliad a oedd y Cyn Aelod wedi methu â chydymffurfio â darpariaethau canlynol y Cod Ymddygiad:
- 6(1)(a) – Rhaid i aelodau beidio ag ymddwyn mewn ffordd y gellid yn rhesymol ei hystyried yn un sy’n dwyn anfri ar eu swydd neu awdurdod.
- 7(a) – Rhaid i aelodau beidio â, yn eu capasiti swyddogol neu fel arall, defnyddio neu geisio defnyddio eu safle yn amhriodol i roi neu i sicrhau mantais i’w hunain neu i unrhyw berson arall, neu i greu neu i osgoi anfantais i’w hunain neu i unrhyw berson arall.
Ystyriodd yr ymchwiliad dystiolaeth ddogfennol a gafwyd gan Archwilio Cymru a chafwyd adroddiad tyst gan gyn Glerc y Cyngor. Cyfwelwyd y Cyn Aelod a gwadodd ei fod wedi rhoi gwybodaeth ffug i Archwilio Cymru.
Canfu’r ymchwiliad fod ymddygiad y Cyn Aelod yn awgrymu torri paragraffau 6(1)(a) a 7(a), 11(1) o’r Cod Ymddygiad.
Cyfeiriwyd yr adroddiad ar yr ymchwiliad at Lywydd Panel Dyfarnu Cymru i’w dyfarnu gan dribiwnlys.
Daeth y Tribiwnlys i’r casgliad bod y Cyn Aelod wedi torri paragraffau 6(1)(a) a 7(a) o’r Cod Ymddygiad drwy roi gwybodaeth ffug i Archwilio Cymru. Yn unol â hynny, penderfynodd y Tribiwnlys y dylai’r Cyn Aelod gael ei anghymhwyso am 15 mis rhag bod neu ddod yn aelod o’r awdurdod neu o unrhyw awdurdod perthnasol arall.