Treth y Cyngor

Mae’r daflen ffeithiau hon yn sôn am gwynion am dreth y cyngor. Dylid ei darllen ochr yn ochr â’n tudalen we ‘Sut i Gwyno’, sydd ar gael o dan y tab ‘Gwneud Cwyn’.

Mae eich cyngor lleol yn gyfrifol am bennu eich bil a chasglu’r taliad. I wneud hyn, rhaid i’r cyngor gweithio o fewn y gyfraith, y rheoliadau a chanllawiau perthnasol y llywodraeth. Os credwch nad yw’r cyngor wedi dilyn y gyfraith, y rheoliadau neu’r canllawiau, efallai y byddwn yn gallu helpu gyda’ch cwyn.

Gallwn:

• edrych ar gwynion bod y cyngor wedi methu rhoi gwybod ichi’n iawn am fand eich eiddo, eich bil, eich hawl i apelio neu i gymryd mesurau cyn mynd i’r llys;
• edrych i weld a ydyw’r cyngor wedi cymryd mesurau gorfodi teg a thrwy ddilyn y rheolau;
• ystyried materion fel oedi afresymol yn gweithredu, methu cydnabod eich apêl, methu cadw cofnodion priodol, methu cyfathrebu’n iawn neu wneud camgymeriadau yn prosesu taliadau.

Ni allwn:

• prisio eich eiddo i bwrpas treth y cyngor;
• newid y band y bydd eich eiddo’n disgyn iddo;
• newid gwerth eich band treth y cyngor;
• addasu eich bil neu eich taliadau;
• atal y cyngor rhag cymryd mesurau gorfodi yn eich erbyn;
• dweud wrth y cyngor sut i gasglu dyled sydd heb ei thalu gennych ar ôl i orchymyn dyled gael ei gymeradwyo;
• fel arfer, edrych ar gŵyn lle mae neu lle oedd hawl i apelio yn erbyn eich bil treth y cyngor i Dribiwnlys Prisio Cymru.

Treth gyffredinol yw treth y cyngor i helpu i dalu am wasanaethau lleol. Ni all y cyngor gynnig gostyngiad i chi ar eich bil am nad ydych efallai’n elwa’n bersonol o rai gwasanaethau lleol.

Mae eich band treth y cyngor yn cael ei bennu gan Asiantaeth y Swyddfa Brisio. Os credwch fod y band yn anghywir, dylech gysylltu â’ch swyddfa brisio leol, mae eu manylion ar gael yn https://www.voa.gov.uk/

Mae gennych hawl i apelio’n gyfreithiol yn erbyn nifer o benderfyniadau treth y cyngor. Os credwch fod eich bil yn anghywir neu mai nid chi sy’n gyfrifol am y bil, dylech ysgrifennu at y cyngor i ddechrau. Os nad yw’r mater yn cael ei ddatrys, efallai y bydd gennych hawl i apelio yn erbyn penderfyniad y cyngor i Dribiwnlys Prisio Cymru. Mae mwy o wybodaeth ar gael yn www.valuation-tribunals-wales.org.uk/

Gallwch dderbyn cyngor annibynnol di-dâl ar apelio yn erbyn eich bil treth y cyngor gan eich Cyngor ar Bopeth leol, mae eu manylion ar gael yn www.citizensadvice.org.uk/cymraeg/

Mae mwy o wybodaeth fanwl am dreth y cyngor ar wefan Llywodraeth y Cynulliad yn https://gov.wales/topics/localgovernment/finandfunding/counciltax/cy

Efallai y bydd gwefan y cyngor ei hun hefyd yn cynnwys gwybodaeth am sut y gweinyddir treth y cyngor yn eich ardal leol.

Rydym yn annibynnol a di-duedd; ni allwn orchymyn cyrff cyhoeddus i wneud yr hyn yr ydym yn ei argymell – ond mewn gwirionedd maent yn gwneud hynny bron bob tro.

Mae enghreifftiau o achosion yr ydym wedi edrych arnynt ar gael ar ein gwefan, o dan y tab ‘Cyhoeddiadau’ ar y dudalen ‘Ein Canfyddiadau’.

Os ydych yn ansicr a fyddwn yn gallu edrych i mewn i’ch cwyn, cysylltwch â ni, drwy ffonio 0300 790 0203 neu ebostio holwch@ombwdsmon.cymru